Mũ phải ngay

Mũ phải ngay

- Trích “Phép Tắc Người Con”，Bài 13
- Theo Zhengjian，Kiến Thiện biên dịch

Mũ phải ngay, nút phải gài
Tất và giày, mang chỉnh tề
Mũ, quần áo, để cố định
Chớ để bừa, tránh dơ bẩn

● Diễn giải

Khi đội mũ nhất định phải đội ngay ngắn, khuy áo nút áo phải cài. Đi tất, đi giày đều phải buộc dây thắt chặt. Mũ, quần áo thay ra phải để ở vị trí cố định, không được vứt lung tung khiến trong nhà bẩn thỉu, bừa bãi hỗn loạn.

● Câu chuyện tham khảo: NHÀ NHO MŨ ÁO PHÙ HỢP, KIẾN THỨC UYÊN BÁC

Lỗ Ai Công hỏi Khổng Tử rằng: “thưa tiên sinh, trang phục Ngài đang mặc có phải là trang phục của nhà Nho không ?”

Khổng Tử trả lời: “khi tôi còn nhỏ sống ở nước Lỗ, mặc áo dài rộng mà người nước Lỗ mặc, sau khi trưởng thành tôi đến nước Tống, tôi đội mũ lễ vải đen mà người nước Tống đội, tôi nghe nói người quân tử có đức hạnh cần học tập rộng khắp, tri thức uyên bác, trang phục chỉ cần nhập gia tùy tục, mũ áo phù hợp là được rồi, tôi chưa từng biết nhà Nho còn có trang phục đặc thù nào”.

（Nguồn: “Lễ ký – Nho hạnh”）

● Phụ chú

Nhà Nho: người nghiên cứu học thuật Nho gia, sau này chỉ những người đi học.

⒈ Nguyên tác

冠 必 正　紐 必 結
襪 與 履　俱 緊 切
置 冠 服　有 定 位
勿 亂 頓　致 污 穢

⒉ Âm Hán Việt

Quan tất chính, nữu tất kết
Miệt dữ lý, câu khẩn thiết
Trí quan phục, hữu định vị
Vật loạn đốn, trí ô uế

⒊ Chú thích

- Quan: mũ

- Chính: ngay ngắn, đoan chính

- Nữu: khuy, nút, cúc

- Kết: cài, gài vào

- Lý: giày

- Câu: đều

- Khẩn thiết: buộc chặt

- Loạn đốn: vứt, để bừa bãi

- Trí: dẫn đến

- Ô uế: bẩn thỉu